“Kaydetmezseniz Kaybedersiniz”

 Süleyman Özerol İle Çok Özel Röportaj…

“Kaydetmezseniz Kaybedersiniz”

Hürirade Genel Yayın Yönetmeni

Merhaba,
Öncelikle sizi tanımak isteriz. Eğitimci-Yazar Süleyman Özerol kimdir? Bize kısaca kendinizden bahseder misiniz?
Kendi kalemimden yaşamöykümden söz etsem uygun olur sanırım.
1953 yılında Hekimhan’ın Ballıkaya (Mezirme) köyünde doğmuşum. Babamın adı Hasan, annemin adı Zehra, altı kardeşin en büyüğüyüm. Babam ve annem köyde yaşıyorlar. Ben de 1966′da ilkokulu bitirene kadar orada yaşadım. İlkokulu köyümde bitirdikten sonra Akçadağ İlköğretmen Okuluna girdim. Akçadağ İlköğretmen Okulunda okurken de yaz tatillerinde de köyde ekin biçme, sap taşıma, döven sürme, harman kaldırma, bahçe sulama, oğlak-kuzu otlatma gibi işlerle bizzat köy yaşamına katıldım.
1972 yılında okulu bitirerek Urfa Yetiştirme Yurdunda öğretmenliğe başladım. Urfa’dan sonra Kısas, Siverek Türközü/Gazipaşa ilkokullarında; 1981 yılından itibaren de Malatya/Battalgazi Toygar ve Boran, merkez Yeşiltepe Ahmet Parlak, Gazi ve Şehit Yüzbaşı Hakkı Akyüz İlköğretim Okullarında 25 yıl 7 ay görev yaptıktan sonra 1998 yılı Şubatı sonunda emekliye ayrıldım. Bu süre içinde dört yıl da Alt Özel Sınıf öğretmenliği görevim var. Aynı yılın Haziran ayında Malatya Yorum Gazetesi yazı işleri müdürlüğünü yürütmeye, haftalık yazılar yazmaya başladım. 2009 yılı Eylül ayından itibaren Malatya’da yayınlanan aylık Arguvan Yolu dergisinin yazı işleri müdürlüğünü yürütmekteyim. Gazetecilik bir yönüyle öğretmenliğe benziyor. Yalnızca çocuklara değil, her yaşta insana hitap edebiliyorsunuz.
İlkokul yıllarımda şiir, öğretmen okulu yıllarımda anı, öykü, makale türü yazılar yazmaya başladım. Resim yapar, bağlama çalar ve türkü söylerim. Bu alışkanlıklar gibi okuma alışkanlığımın temeli de ilkokul yıllarıma dayanır. Bu bağlamda, Malatya’daki bazı radyo ve televizyonlarda programlara katıldım, programlar yaptım. Ayrıca Panel, konferans ve benzeri etkinliklere katılırım. Kültür-sanat ve edebiyatla bağımı koparmadan, çocukluğumun dokusunda var olan halk kültürü ve edebiyatı alanındaki uğraşılarım, 1983-1984 kışında kendi köyümü incelemekle yoğunlaştı. Derleme, araştırma ve incelemelerle çalışmalarımı zenginleştirmeyi amaçladım. Hemen her gün 2000’e yakın kitabın bulunduğu özel kitaplığımdan ve diğer kaynaklardan yararlanıyorum ve başkalarının da yararlanmasına olanak sağlıyorum. Ödev, tez hazırlayan öğrencilere, araştırma yapanlara, çeşitli konularda bilgi edinmek isteyenlere, kitap bastırmak isteyenlere yardımcı oluyorum.
Son 20 yıldan buyana en büyük uğraşım yazmak! Bazı günler 100-150 sayfa yazı yazdığım oluyor. Derleme, araştırma ve inceleme çalışmalarımı sürdürürken; 1988 yılından itibaren de binlerce sayfayı bulan halk kültürü ile ilgili çalışmalarım, makalelerim, hem ölçülü hem de serbest şiirlerimden bazıları çeşitli gazete ve dergilerde, kitaplarda ve Internet sitelerinde yayınlanmaktadır. Malatya Yorum’a yazdığım haftalık yazıların yanı sıra Malatya Haber sitesi, Atatürkçü Düşün (ADD Malatya Şubesi Yayın Organı), Umudun Sesi (Türkiye Sakatlar Derneği Malatya Şubesi Yayın Organı), MAKSAD (Malatya Kültür Sanat Derneği Yayın Organı) gibi basılı yayınları örnek verebilirim. 1997 Kasımından buyana TSD Malatya Şubesi aylık yayın organı Umudun Sesi Dergisinin yayın danışmanlığını yaparken, her aşamasında elimden geçmektedir. 2009 yılında yayın yaşamına başlayan halk kültürü ağırlıklı Arguvan Yolu dergisinin yazı işleri müdürlüğünü yürütmekle birlikte yazılar yazmaktayım.
ADD Malatya Şubesi, TSD Malatya Şubesi, Malatya Kültür Sanat Derneği, Malatya Kültür Yaşam Derneği, Ankara Malatyalılar Derneği, Ankara Hekimhanlılar Kültür ve Dayanışma Derneği, Halk Ozanları Kültür Derneği üyesiyim. Hekimhanlılar Kültür ve Dayanışma Derneği yönetim kurulu, Halk Ozanları Kültür Derneği danışma kurulunda görevliyim.
Atatürkçü Düşünce Derneği Malatya Şubesi ve Malatya Kültür Sanat Derneği (MAKSAD) yönetim kurulu üyesiyim. Malatya kültürüne ve toplumsal yaşamına katkılarından dolayı Malatya Gazeteciler Derneği (MAGDER) tarafından ödüllendirilen 14 kişiden biriyim (14 Mart 2004). Türk Folklor Araştırmaları Kurumu tarafından Türk Halk Kültürü Hizmet Ödülüne layık görüldüm (24 Aralık 2005).
1993 yılında Malatya Yorum gazetesinde İnce Düşünceler köşemde yazmaya başladığımda, ilk kez yazdığım yazının başlığı “Başkalarını Mutlu Edebilme Mutluluğu” idi. Bu, benim aynı zamanda yaşam felsefemin özetidir. Bu mutluluğu herkesin tatmasını isterim!
Bütün bunların yanında elbette ki özel yaşamım da var. 1974 yılından beri evliyim, eşim Tamam, ev hanımı. Ozan (1975), Gül (1977) ve Yazar (1983)’ın Ankara’da bulunması nedeniyle 2011 yılından buyana kış dönemi Ankara’da yaz dönemi eşimle Ballıkaya’da yaşıyoruz.
2001 yılından bu yana özellikle Malatyalı sanatçılarla ilgili yaşamöyküsü derleme çalışmalarına ağırlık veriyorum.
Biraz olsun kendimi tanıttım sanıyorum. Bundan böyle yıllardır var olan birikimimle sizlere yararlı olabilirsem, “Başkalarını Mutlu Edebilme Mutluluğu”nu yeniden yakalayacağım.
Mesleğiniz ve şu an ne iş yapıyorsunuz?
Eğitimci olduğum kadar da gazeteciliğim var. 1988 yılandan beri basın dünyasının içindeyim. Malatya Yorum gazetesi ve Arguvan Yolu dergisinin yazı işleri müdürlüğünü yürüttüm. 2018 yılından beri Hekimhan dergisini sahibi ve yazı işleri müdürü olarak çıkarıyorum.
Genelde ne tür yazılar yazıyorsunuz? Kitabınız var mı?
Kırk yıla ulaşan halk kültürü ve edebiyat ile ilgili derleme ve araştırmalarım nedeniyle daha çok dizi yazılar ve köşe yazarlığım oldu. Köşe yazılarımda da güncel eğitim, kültür ve sağlık konuları ağırlıklı. Deneme türü daha çok…
Siyaseti sevmiyorum ama eleştirmeden de duramam. Çünkü eleştiri dünyayı güzelleştiren bir şey…
1999 yılından bugüne 20 kitap yayınladım.
Hobileriniz ve sizi tanımlayacak özelliklerinizi de bilmek isteriz.
En önemli özelliğim Situs İnversus Totalis oluşumdur. Situs İnversus Totalis, Dünyada az rastlanan ve doğuştan olan tüm iç organların yer değiştirmesi olayıdır. 1962 yılında bronşit olmam nedeniyle Arguvan’da doktora gittiğimde öğrenmiştim kalbimin sağda olduğunu. Yıllar sonra diğerlerini de ters tarafta olduğunu öğrendim. Ters Site kitabımda, kalbi sağda olanlar (Situs İnversus) ve benim durumumda olanların (Situs İnversus Totalis) öykülerini derledim.
İlkokul dördüncü sınıftan beri bağlama ile tanışıklığım var ve özellikle Hekimhan Arguvan türkülerini, deyişleri çalıp söylerim.
Resim yeteneğim de yine ilkokul yıllarıma dayanır. Yayına hazırladığım kitap ve dergilerin de kapaklarını, iç düzelmelerini ve düzeltmenliğini yapıyorum.
Hemen her konuda el becerilerim vardır.
Kolay kızmam, kızınca da kötü kızarım!
En sevdiğiniz hayaliniz ve gerçekleştirmek istediğiniz projeleriniz nelerdir?
‘En sevdiğim hayal’ demeyelim de; yapmak istediğim birkaç şey var.
Kırk yıla yaklaşan süreçte düzenlediğim 30’dan fazla çalışmayı kitap bütünlüğünde bastırmayı amaçlıyorum. Güz sayısı ile dört yılı tamamlayacak olan Hekimhan dergisini sürdürmeyi, yetenek ve becerilerim doğrultusunda insanlara yardımcı olmayı da…
Kitap okumayı sever misiniz? Hangi tarz kitapları ve hangi yazarı beğenirsiniz?
İlkokulda başlayan roman ve öykü okuma alışkanlığım sürecine toplumsal konulardan söz eden roman ve öyküler, şiirler seksenlere kadar ilgi alanımda oldu. Seksenli yılların ortalarından itibaren derleme ve araştırma çalışmalarım nedeniyle yazmaya ağırlık verdim ve de derleme-araştırma kitapları okumaya yöneldim. Yıllardır roman okumadım yani…
Halk kültürü alanında gelenek görenekler, inanmalar ve Arguvan, Hekimhan türküleri ağırlıklı olmak üzere derleme araştırma yapanlara, tez ve ödev hazırlayan yüksek öğrenim öğrencilerine, kurum ve kuruluşlara yardımcı olurum.
Ülkemizde romanda Orhan Kemal, Yaşar Kemal, öyküde Sabahattin Ali, şiirde Nazım Hikmet, Ahmed Arif adlarını verebilirim.
Herhangi bir kişinin en favori insanı mısınız neden?
Herhangi bir kişi değil de pek çok kişinin diyebilirim.
Yalan söylemenin sizce uygun olduğu durumlar nelerdir? Beyaz yalan söyler misiniz?
Üç şeyi oldum olası sevmedim; yalan söylemek, küfür etmek, kavga etmek…
Beyaz yalan dediğiniz, bazı şeylerin söylenmemesidir bana göre. Bunun için de hep, “Pek çok gerçek söylenmeyende gizlidir” söylemini çok kullanırım.
Yaşayamadığınız için pişmanlık duyduğunuz ne var?
Ülke sorunlarını düşünmek, ezilenlerin ve yoksulların yanında yer almaktan dolayı kendi yaşamımızda elbette ki eksiklerimiz oldu. Altmışlı ve yetmişli yıllarda gençliğimiz yaşadık diyemeyiz.
Ülkemizin özgür ve bağımsız yaşaması için canını verenlere değil de yaşamın her alanında her şeyi siyasete ve paraya endeksleyenlere onay veren halkın vefasızlığını affedemiyorum.
Ulaşamadığınız biri ile tanışıp sohbet etme olanağınız olsaydı bu kim olurdu? Ondan neler öğrenmek isterdiniz?
Kişi adı önemli değil; ama kültürümüz ile ilgili bilgiler edinmek ve bu bilgileri yayınlamak, kalıcı kılmak isterim.
Hiç kimsenin görmediği bir özelliğiniz var mı? Varsa neden bu güne kadar gizli kaldı?
Gizli kalma diye bir şey yok. Çeşitli alanlarda var olan yeteneklerimi gazete, dergi, radyo ve televizyonda, çeşitli kültürel etkinliklerde ortaya koydum. Özelliklerimden dolayı kimsenin kapısını da çalmadım. Hep ‘gönüllü’ oldum, hala da öyleyim.
Sizi ne kızdırıyor? Bu kızgınlıkla baş edebiliyor musunuz? Edemiyorsanız neden?
Beni en çok özellikleri olmayanların baş tacı edilmesi, kul ile inandıkları arasına giren siyaset ve ticaretçiler kızdırıyor. Yazarak, konuşarak…
Hangi markalar sinirlerinizi bozuyor? Neden?
Markalara kafamı takmam…
Bir zamanlar Sümerbank ürünlerini çok severdim. Her şeyi ile… Halıdan gömleğe kadar…
Burcunuz nedir? Yaptığınız spor var mı? Tuttuğunuz takım var mı?
Nüfusta 1 Kasım 1953 yazıyor. Ancak babam 20 Aralık 1953 derdi, hangi burca denk geliyorsa… Burçla da ilgilenmem.
1966 yılında Akçadağ İlköğretmen Okuluna girdiğimde Kara Kartallar dergisini almıştım birkaç sayı. Sonra baktım ki harçlığım bu işe yetmez, bıraktım. En son 1976 yılında Malatya’da “Zaman geçirelim, yanımda dur” diyen bacanağım Erdal Tonak ile maça gitmiştim.
Sigara ve alkol kullanıyor musunuz?
Okulu bitirene kadar sigara içmedim. 1972’den itibaren 37 yıl sigara içtim. Yani 2009 yılında bıraktım. Hiç önermem…
Alkolü de 1993 yılına kadar sık tükettim. Daha sonra ise düğünde bayramda…
Fazla olmamak kaydıyla zehrin de vücutta önemli işlevi vardır. Alkolün de öyle…
En sevdiğiniz renk hangisidir?
Siyah beyazın biraz açığını, kırmızı ve yeşili severim. Doğa ve canlılık…
Ne tür müzik dinlersiniz? Söyler misiniz? Çaldığınız herhangi bir çalgı aleti var mı? Beğenerek dinlediğiniz bir şarkı var mı? Sizde etkisi nedir?
Halk müziği ve ondan esinlenerek yapılmış bazı müzikleri severim.
Bağlama ile Hekimhan ve Arguvan türkülerini, deyişleri özgün biçimi ile çalar ve söylerim. Nefeslilerden bazılarını da çalarım.
Bir demek olmaz… ‘Sevdasın çektiğim oy nazlı dilber’, ‘Hangi dağın ardındasın sevdiğim’… ‘Gel ha gönül havalanma’ deyişini radyo ve televizyon programları yaptığım dönemlerde çok istenirdi. Türküler bizi söyler…
Sevdiğiniz için neleri göze alırsınız?
‘Herkes kendi payına yaşar’ desem de gücümün yettiğini göze alırım.
Şu an ruhunuzun olmak istediği yer...
Kapım açık yeni sevdalara
Ruhum bir o kadar engin
Nerede olduğum çok önemli değil. Ancak köyüm Ballıkaya’yı çok seviyorum. Kırk yıldan beri süren ‘Yenilenen Köy Ballıkaya’ kitap çalışmam bunun somut örneği…
Bir gün yolun buralara düşerse
Bak yukarıdaki sıra kayalara
Bul aralarında en büyüğünü
İşte o koca kara kaya
Köyümüze adını veren Ballıkaya
Sizi sevenlerin sizin için neler yapmaları hoşunuza gider?
Bireysel çıkarlardan çok toplumsal konulara önem verdiğimi bilmeleri yetiyor bana.
İzlemekten keyif aldığınız TV programları var mı? Nelerdir?
Altı yedi yıldır televizyonu çok ender izlerim. Kültürel belgeselleri izlerim daha çok.
Kendim de Malatya yerel radyo ve televizyonlarında kültürel programlar yaptım. Türkiyem TV’de 18 bölüm sanatçı belgeselleri yaptım ve yayınlandı. Halk Ozanları Kültür Derneği adına 50 bölüm ‘OZAN DER Yaşayan Ozanlar Belgeseli’ yaptım.
Hayatta en çok kıymet verdiğiniz insan kimdir?
İnsan demeyelim, insanlar diyelim… Birlikte dergi çıkardığım arkadaşlar, derneklerdeki arkadaşlarım… Altı dernek üyesiyim ve üyelik işlevlerimi yerine getiriyorum.
Hayvanları sever misiniz? Beslediğiniz bir hayvan var mı?
Hayvanları severim ama beslemeyi sevmiyorum.
Yazarlığa ne zaman başladınız, ailede başka yazar var mı? Yayınlanmış kitaplarınız var mı? Yayınlanan kitap isimlerini yazar mısınız?
Kitaplarım da daha çok halk kültürü ve kültür adamları ile ilgili. Belgelik olsun diye size kimlikleri ile birlikte yazayım.
1. Televizyonu Nasıl Budum: Anılar-Öyküler, Karataş Gayret Matbaası, Malatya 1999
2. Arguvan Türküleri/Halkbilimsel Bir Araştırma Denemesi (Hüseyin Şahin İle): İnceleme, Arguvan Eğitim Kültür Vakfı Yayınları, İstanbul 2004
3. Dirençli Eğitimci Örgütçü ve Araştırmacı H. Nedim Şahhüseyinoğlu: İnceleme, Ürün Yayınları, Ankara 2009
4. Babamın Şiirleri: Şiir, Rek-Tur Matbaası, Malatya 2009
5. Vayloğ Dede/Yaşamı ve Hakkındaki Anlatımlardan Bazıları: Yaşamöyküsü, Sage Yayınları, Ankara 2012, 36 sayfa, 2. Baskı 2014
6. Hekimhanlı Ozan Kul Emici: Yaşamöyküsü-Şiirleri, Malatya Araştırmaları Derneği Yayınları, Malatya 2013
7. Malatyalı Âşık Zeki Yıldırım: Yaşamı ve Şiirleri, Kuloğlu Matbaası, Ankara 2013
8. Bir Deli Rüzgâr: Deneme, Sage Yayınları, Ankara 2015
9. Ah İle Amanı Dağlara Saldık: Şiir, Sage Yayınları, Ankara 2015
10. Ters Site/Kalbi Sağda Atanlar: Anı-Deneme, Sage Yayınları, Ankara 2016
11. Zülfukar Sezen/Yarım Yüzyılı Aşan Sanatından: Yaşamöyküsü, Sage Yayınları, Ankara 2016
12. Gözlerime Bakma Ne Olur: Şiir, Sage Yayınları, Ankara 2016
13. Babamın Askerlik Günlükleri: Günlük, Sage Yayınları, Ankara 2016
14. Gelmedin Leyli'm (İbrahim Emici'nin Şiirleri): Sage Yayınları, Ankara 2017, 136 Sayfa
15. Başkavak Köyü Derlemeleri-Araştırmaları: Sage Yayınları, Ankara 2017
16. Başalanlı Fedakâr Ana Sultan Yılmaz: Sage Yayınları, Ankara 2017
17. Köy Enstitülü Emekli Öğretmen Mehmet Öztürk: Sage Yayınları, Ankara 2017

18. Hekimhan Müzik Kültürü (Levent Çoban İle): Öztepe Matbaası, Ankara 2019
19. Babamın Yazdıkları: Anlatı, Anı, Şiir, Sage Yayınları, Ankara 2020
20. Akçadağ İlköğretmen Okulu (1966-1972)/Siyah Beyazlar-1: Sage Yayınları, Ankara 2020
Son olarak Türk halkına yeni yazar ve yazmak isteyen genç kardeşlerimize söylemek istediğiniz şeyler var mı? Röportaja eklemek istediğiniz başka şeyler var mı?
Oğlumuz Ozan Filipinli İzel ile evli. Gelinimizin Katolik oluşu hiç sorun yaratmadı. Torunlarımızın da ikişer adları var (Mert Braınn, Ian Deniz). Adlarından biri baba, öteki de ana kültüründen. Bizde özgürlük temeldir. Herkes kendi dilini serbestçe kullansın, kendi dinini de istediği gibi yaşasın. Özgürlük düşüncesinin yanında da hoşgörü elbette… Ülkemizde birlikte yaşamayı da öğrenmeliyiz. Kızımız Gül 1977 Urfa- Kısas doğumlu, Hollanda’da Twente Üniversitesinde Öğretim üyesi. Küçük oğlumuz Yazar da Ankara’da çalışıyor. Yağmur ile evli, Bulut ve Yamaç Ali adlarında iki oğulları var. Eşim Tamam hanımla çocuklarımızı sevgi, saygı ve dayanışma ile yetiştirdik. Aileleri çocuklarının eğitimine çokça önem vermelerini, gerici ve yobaz düşüncelerden uzak tutmaları çok önemli…
Şiir, halk kültürü derlemeleri ve araştırmaları, gazetecilik alanlarında Ali Ekber Gülbaş (Ekberi), Celal Yalvaç, H. Nedim Şahhüseyinoğlu, Hüseyin Şahin, Yaşar Karaaslan, Seyrani Uğurlu, Hamza Aksüt, Metin Özer (Âşık Birfani) ve daha pek çok kişi ile iletişimle kendimi daha iyi bir düzeye getirmeyi amaçladım. Başarılı olduğuma da inanıyorum.
‘Yazmak Yaşamakla Eşdeğer…’
Bu, bir yazımın başlığı… Başlığı, Oktay Akbal’ın ‘Yazmak Yaşamak’ kitabından esinlendim. Uzun söze gerek var mı? Ben, tek kişilik bir ordu gibi kırk yıldır derleme, araştırma, yazama ve yayınlamayı sürdürüyorum. Elim tutup gözüm gördükçe, belleğim yerinde oldukça da sürdüreceğim.
İlgilenenlere diyeceklerim; okumalı ve yazmalı, kalıcı kılmalısınız…
Kaydetmezseniz, kaybedersiniz!
Teşekkürler Aytül Hanım…
Bize kıymetli zamanınızı ayırdınız. Çok zevk aldım. Sizi tanıdığımıza memnun olduk. Güzel bir röportaj oldu. Hürirade gazetesi Genel Yayın Yönetmeni olarak ve gazetemiz adına sonsuz teşekkürler eder hayatta başarılar ve sağlıklar dileriz. 

Kaynak: https://www.huriradegazetesi.com.tr/suleyman-ozerol-ile-cok-ozel-roportaj